Btw-vrijstelling bij overdracht (horeca)onderneming

20 januari 2015 In de horecawereld verandert een onderneming nog wel eens van eigenaar. Bij verkoop van een horecaonderneming rijst de vraag of bij deze verkoop omzetbelasting (BTW) in rekening moet worden gebracht door de overdragende partij.

Artikel 37d van de Wet op de omzetbelasting 1968 bepaalt dat bij de overgang van het geheel of een gedeelte van een algemeenheid van goederen, al dan niet tegen vergoeding of in de vorm van een inbreng in een vennootschap, wordt geacht dat geen levering of diensten plaatsvinden en treedt, tenzij bij ministeriële regeling anders is bepaald, degene op wie de goederen overgaan in de plaats van de overdrager.

Horecaondernemers die hun onderneming of een zelfstandig gedeelte daarvan overdragen aan een andere ondernemer die het bedrijf voortzet, mogen over deze overdracht dus geen btw in rekening brengen. De bepaling is bedoeld om de overdracht van (een gedeelte van) een onderneming te vergemakkelijken door de overdracht te vereenvoudigen en te vermijden dat de overnemer onder een buitensporige fiscale druk komt te staan (door het voorfinancieren van btw).

Wanneer is er precies sprake van de overdracht van een algemeenheid van goederen? Het Europese Hof van Justitie heeft het volgende bepaald:

1. De overdracht van een handelszaak of van een autonoom bedrijfsonderdeel;
2. Bestaande uit lichamelijke zaken en eventueel ook onlichamelijk zaken;
3. Welke tezamen een onderneming of een gedeelte van een onderneming vormen;
4. Waarmee een autonome economische activiteit kan worden uitgeoefend; en
5. De verkrijger de bedoeling heeft om het geheel of het gedeelte van de algemeenheid te exploiteren.

Wanneer een totale horecaonderneming wordt overgedragen bestaande uit inventaris, inrichting, goodwill en voorraad, mag er geen omzetbelasting in rekening worden gebracht bij de overdracht. Als een horecaondernemer enkel zijn voorraad verkoopt aan een derde is geen sprake van een overdracht van een algemeenheid van goederen. Er dient op dat moment wel omzetbelasting in rekening te worden gebracht.

Waar de grens ligt tussen de overdracht van een onderneming of een deel daarvan en de overdracht van goederen anderzijds is afhankelijk van de samenhang tussen de verschillende vermogensbestanddelen van de onderneming. Ontbreekt voldoende samenhang dan verliest de onderneming haar identiteit en is sprake van de verkoop van losse goederen die geen algemeenheid vormen. Voor de overdracht van een algemeenheid van goederen moet er tenminste sprake zijn van een combinatie van lichamelijke zaken en eventueel onlichamelijk zaken welke voldoende zijn om autonome economische activiteit te kunnen uitoefenen. Een voorbeeld hiervan is de evenemententak van een horecabedrijf die als zelfstandig evenementenbureau verkocht wordt.
 
De bepaling van artikel 37d is alleen van toepassing op de overdracht van een onderneming door één ondernemer. In het geval dat een horecaondernemer bepaalde roerende goederen huurt (van een derde) en zijn gehele horecaonderneming verkoopt, moet artikel 37d worden toegepast. Er mag dus geen omzetbelasting in rekening worden gebracht. Indien echter de verhuurder van de roerende zaken, de roerende zaken aan de koper verkoopt, moet de verhuurder, ondanks dat de roerende zaken onderdeel uitmaken van de onderneming (algemeenheid van goederen), omzetbelasting in rekening brengen bij de verkoop. De verhuurder verkoopt immers geen algemeenheid van goederen.

Uit het vorenstaande blijkt dat het moeten toepassen van artikel 37d van de omstandigheden van het geval afhangt. Als leidraad kunnen de 5 voorwaarden zoals bovenstaand vermeld gebruikt worden. Als u zeker wilt zijn van een juiste toepassing van het artikel raden wij u aan om een fiscaal adviseur te raadplegen.

Van Alkemare selecteert in overleg met haar relaties met enig regelmaat interessante informatie voor horeca ondernemers. Deze informatie wordt op onze website en via onze sociale media kanalen verspreid.  Dit artikel is aangedragen door relatie Paul Ooms. Paul Ooms, de auteur van dit artikel, is werkzaam bij Ooms belastingadviesbureau (www.ooms-adviesgroep.nl) te Alkmaar. Ooms belastingadviesbureau is gespecialiseerd in de begeleiding van horecaondernemers op administratief, fiscaal, organisatorisch en strategisch vlak.  Wetten en regels veranderen en omstandigheden kunnen afwijken, dit artikel is derhalve onder voorbehoud van fouten en/of wijzigingen. Hier kunnen geen rechten aan worden ontleend.